Onderzoeksrapport en werkdocument

Duurzaam ondernemen binnen de reisbranche

&

De ontwikkeling van reisorganisatie VSE

Matthijs Geelen                                             101627

Kelly Huibregtse                                             100266

Tessa Oostrom                                                100242

Kirsten Schram                                                101515

Nathalie de Vries                                            100891

1-FBTR-01

Team C

Breda, mei/juni 2011

Begeleider: Miranda Cornelisse

www.vse.jouwweb.nl

Voorwoord

Een aantal weken geleden zijn wij; Matthijs Geelen, Kelly Huibregtse, Tessa Oostrom, Kirsten Schram en Nathalie de Vries begonnen met het onderzoeken van de markt van groepsrondreizen. Uit dit onderzoek hebben wij naar kansen gezocht op de markt voor groepsrondreizen in Spanje voor zowel Nederlanders als Iraniërs. Aan de hand hiervan hebben wij dit onderzoeksrapport ontwikkeld en een website opgebouwd wat samen het eindproduct vormt van het leerarrangement van la 11.

Aan het begin van la 10 zijn er beroepsrollen verdeeld en aan de hand daarvan hebben wij het onderzoek en het opzetten van de reisorganisatie uitgewerkt:

• Matthijs Geelen                             Belevingsdeskundige
• Kelly Huibregtse                             Duurzaamheidsdeskundige
• Tessa Oostrom                                Landenspecialist Spanje
• Kirsten Schram                                Directeur reisorganisatie
• Nathalie de Vries                            Hoofd Marketing

De taken van de hoofd reisbegeleiding en de webengineer hebben wij samen uitgevoerd.

Onze dank gaat uit naar alle docenten die ons informatie hebben gegeven tijdens en buiten de colleges. Tevens willen wij onze medestudenten bedanken die ons nog enkele tips hebben gegeven voor het opbouwen van de website. (www.vse.jouwweb.nl )

Inhoud

Hoofdstuk 1; De Aanbodzijde. 6

Reisorganisaties en groeprondreizen. 6

Reisorganisaties en duurzame bedrijfsvoering. 9

Top 5 van goede of inspirerende voorbeelden. 11

Hoofdstuk 2; De Vraagzijde. 12

2.1 De Nederlandse groepsrondreiziger. 12

Segmentatie van de Nederlandse groepsreiziger. 13

Hoofdstuk 3; Trends en Ontwikkelingen. 15

Trends en ontwikkelingen volgens de DEPEST methode: 15

Trends op de markt van groepsrondreizen: 16

Duurzaamheid. 16

Verschillende soorten duurzaam toerisme: 16

Trends in het duurzaam toerisme: 16

Hoofdstuk 4; Duurzaamheid. 18

Duurzaamheid aan de hand van People,Planet en Profit. 18

Maatschappelijk verantwoord ondernemen. 18

Ontwikkeling duurzaamheid 19

Duurzaamheid in de reisbranche 20

Voor en nadelen van duurzaam toerisme. 21

Duurzaam toerisme en Andalusië  23

Hoofdstuk 5; Beleving. 24

Belevenisvol concept. 24

Hoofdstuk 6; Conclusies en Aanbevelingen. 25

Opvallende bevindingen aan de aanbodzijde. 25

Opvallende bevindingen aan de vraagzijde. 25

De belangrijkste trends en ontwikkelingen. 26

Duurzaamheid: een verkooptruc, egoproduct of  wereldverbetering?. 27

Beleving in de reisbranche. 28

De aanbevelingen; 29

Hoofdstuk 7. 31

Analyse werkdocument. 31

Hoofdstuk 8. 32

Beschrijving van de Spaanse cultuur aan de hand van Hofstede. 32

Hoofdstuk 9. 35

Prijsberekening groepsrondreis voor Nederlandse vakantiegangers in Andalusië. 35

Een groepsrondreis voor Iraniërs in Spanje. 36

Bronnen: 37

Plan van aanpak. 38

Contact gegevens. 38

Hoofdstuk 1: Achtergronden. 38

Hoofdstuk 2: Afbakening projectopdracht. 38

Hoofdstuk 3: Bronnen. 39

Hoofdstuk 4: Producten en kwaliteit. 40

Hoofdstuk 5: Projectorganisatie. 40

Hoofdstuk 6: Planning. 40

Hoofdstuk 1; De Aanbodzijde

In dit hoofdstuk wordt er gekeken naar de aanbodzijde met betrekking tot reisorganisaties die groepsreizen aanbieden. Tevens wordt er geanalyseerd welke reisorganisaties duurzaamheid in hun bedrijfsvoering en/ of reizen hebben opgenomen.

Reisorganisaties en groeprondreizen

Hieronder een aantal reisorganisaties op een rijtje die groepsreizen aanbieden:

• ·         Shoestring
• ·         Koning aap
• ·         FOX
• ·         BAOBAB
• ·         KRAS
• ·         OAD
• ·         Djoser
• ·         Duketravel- reizen op maat
• ·         NRV
• ·         SNP
• ·         Sawadee
• ·         Summum
• ·         GOGO

Alle bovenstaande organisaties richten zich op de aanbodzijde van groepsreizen. Sommige reisorganisaties hebben zich gespecialiseerd in groepsreizen, voor andere reisorganisaties is het aanbieden van groepsreizen slechts een onderdeel van hun organisatie.

Er bestaan een aantal verschillende typen groepsreizen, hieronder volgt een opsomming van verschillende typen groepsreizen met de daarbij behorende voorbeelden van dergelijke reisorganisaties die deze typen groepsreizen aanbieden :

• ·         Groepsreis op maat. Bij een groepsreis op maat wordt er gekeken naar de wensen per persoon en wordt de reis daarop aangepast. Een dergelijke reisorganisatie die een groepsreis op maat aanbiedt is de organisatie Duke travel. Deze organisatie richt zich op elke doelgroep van jongeren tot senioren, van kantoormensen tot verenigings groepen. Men kan kiezen uit groepsreizen op maat onder een dak, denk hierbij aan stedentrips en wintersport groepsreizen. Daarnaast kan men kiezen uit geheel verzorgd en op maat aangeboden groepsreizen. Bij deze vorm van groepsreis op maat kan men kiezen uit luxe accommodaties of slechts comfort accommodaties. Bij Groepsreizen op maat kan men eigenlijk al haar of zijn wensen invullen en deze worden door Duke travel meegenomen bij het organiseren van de vakantie.
• ·         Groepsreis voor jongeren. GOGO is een reisorganisatie die groepsreizen aanbiedt voor jongeren. Groepsreizen voor jongeren verschillen vaak met andere typen groepsreizen. Dit komt doordat jongeren vaak niet veel geld hebben te besteden. De accommodaties zijn vaak hotel sof appartementen. De bus of het eigen vervoer zijn de vervoersmiddelen waar men uit kan kiezen. De doelgroep is dus jongeren waarvoor je voor een groepsreis met minimaal 20 personen moet zijn. Vermaak zit niet inbegrepen bij deze jongeren reis van GOGO. Dit type groepsreis is echt gericht op jongeren, op het gebied van inkomsten, uitgaven, accommodatie en interesses. Verre reizen met culturele aspecten zullen dan ook niet aantrekkelijk zijn voor deze doelgroep.
• ·         Groepsreis voor singles. De reisorganisatie BAOBAB organiseert verre reizen voor de doelgroep/ typen: singles. De singles overnachten in hotels. Men heeft de mogelijkheid op de accommodatie om gebruik te maken van een eenpersoonskamer, maar in principe wordt men ingedeeld op een tweepersoonskamer. De singles komen dus per twee tal op een kamer te liggen, het is altijd iemand van hetzelfde geslacht of je moet het anders aangeven. Men kan daarnaast aangeven of men gescheiden bedden wilt of gewoon een tweepersoonsbed. Het aanvragen van een eenpersoonskamer kost wel extra geld, je betaalt hier een toeslag voor. De bedoeling van dit type groepsreis is dat singles elkaar leren kennen en dat daar mooie vriendschappen uit voort komen en zelfs eventuele liefdes. Deze reis draait vooral om de gezelligheid tijdens de reis.
• ·         Groepsreis voor de hele familie. Bij groepsreizen voor de hele familie moet er rekening gehouden worden met de verschillende leeftijden en interesses van de familieleden. BAOBAB biedt verre groepsreizen voor de hele familie aan. Men reist veilig rond door een land naar keuze met nét wat meer tijd voor zwembad en strand. Het leuke ervan is dat er meerdere kinderen mee op reis zijn met een groepsreis voor familie dus zij hebben leeftijdsgenoten om zich heen. De accommodaties zijn hotels, omdat deze de mogelijkheid bieden voor zwemmen.
• ·         Wandel groepsreis. Dit type groepsreis is vooral gericht op de natuur, in bijna elk land vind je wel een stukje natuur dus voor deze doelgroep zijn er veel reisorganisaties die wandelgroepsreizen aanbieden. Een voorbeeld van een reisorganisatie die wandelvakanties organiseert is de organisatie SNP. Deze organisatie organiseert reizen voor kleine groepen. De accommodatie is afwisselend, de ene keer kampeert men en de andere keer overnacht men in een hostel of pension. Het vervoer op de plaats van bestemming is vrij logisch: te voet.
• ·         Avontuurlijke groepsreis. Mensen die met avontuurlijke groepsreizen meegaan, vinden het vaak niet erg waar ze overnachten. Deze doelgroep is namelijk avontuurlijk ingesteld en houdt wel van een beetje spanning. De reisorganisatie Shoestring biedt avontuurlijke groepsreizen aan naar verre landen. Zij zorgen ervoor dat ze in kleine groepen reizen waarbij men zo veel mogelijk individuele vrijheid krijgt. Het vervoer naar de accommodatie gaat altijd via vliegtuig en op de plaats zelf veelal met eigen vervoer, zodat men eenvoudig kan stoppen op interessante plekken.
• ·         Culturele groepsreis. Een dergelijke reisorganisatie die culturele groepsreizen aanbiedt is Koning Aap. Voor dit type groepsreis is het van belang dat er vooral veel cultuur wordt toegepast door de reisorganisatie. Deze doelgroep wil namelijk veel zien van een stad en/of gebied. De doelgroep bij een culturele rondreis is vooral 35+. Tijdens de reizen van koning aap ga je namelijk op zoek naar beleving. Het beleven van de lokale cultuur is dan ook het reisdoel van deze organisatie. De accommodatie bij deze culturele groepsreis is gevarieerd. Bij de ene reis overnacht je in een hotel, bij de andere reis in een hostel of kampeer je.
• ·         Wintersport ( snowtime travel) groepsreis wordt geregeld van a tot z. Qua vervoer kan men bij snowtime travel altijd kiezen tussen een Royal Class touringcar, de trein of het vliegtuig.

Snowtime travel biedt vier verschillende mogelijkheden aan voor groepsreizen, het weekarrangement, shortstay, catered en groepsreizen. Het weekarrangement is een 8 tot 10 daagse vakantie waarbij men wordt ondergebracht in appartementen allemaal onder een accommodatie. Voor de shortstay van 3,4 of 5 nachten kan je aanvragen dat de reisorganisatie een heel programma voor je opstelt. Een catered groepsreis is meer zakelijk gericht, deze vorm van groepsreis wordt vaak geboekt door een afdeling van een bedrijf als groepsuitje. Een week of een deel daar van in verblijft men in een catered chalet met Nederlandse staff. Ontbijt, diner en de drankjes (uitgezonderd sterke drank) zijn het gehele verblijf inbegrepen.

Reisorganisaties en duurzame bedrijfsvoering

De volgende Nederlandse touroperators hebben duurzaamheid in hun bedrijfsvoering en/of reizen opgenomen:

Om even een duidelijk beeld te krijgen waar deze reisorganisaties zich precies op richten zal ik aantonen door middel van een

Sawadee:

 Deze reisorganisatie organiseert rondreizen met enthousiasme en staat voor duurzaam toerisme met respect voor factoren zoals, natuur, milieu en de lokale bevolking. Sawadee werkt samen met diverse (lokale) organisaties. Vooraf worden er eisen gesteld door Sawadee aan haar lokale leveranciers. Een van die eisen is dat de lokale leveranciers vanzelfsprekend geen kinderen onder de 15 jaar in dienst hebben. Met haar partners ondersteunt Sawadee Reizen duurzaam toerisme in je projecten en met goede doelen. Daarnaast zorgt zij ervoor om maatschappelijk verantwoord ondernemen door te voeren in de gehele bedrijfsvoering. Een aantal voorbeelden van hoe Sawadee duurzaamheid toepast:

• ·         Duurzaam toerisme projecten. Dit zijn projecten die men kan bezoeken op het gebied van natuurbescherming, inkomensvoorzieningen voor de lokale bevolking en eerlijke handel.
• ·         Gratis navulbare waterfles bij een boeking.
• ·         Sawadee steunt dit jaar drie grote goede projecten voor het goede doel.
• ·          Klimaat neutraal vliegen, dit doen zij door middel van de schadelijke uitstoot te compenseren via een Green Seat. Een Green Seat zorgt voor compensatie van CO2 en andere broeikasgassen uitstoot door te investeren in duurzame energie- en bosprojecten.

TUI Nederland:

TUI Nederland geeft haar klanten de keuze uit een groot aantal verschillende middelen van vervoer. Zij willen dan ook het aanbod van duurzaam vervoer naar en van de bestemming vergroten.

ArkeFly, dit is een onderdeel van TUI Nederland heeft tijdens de vlucht een verantwoord vlucht- en inflightservices management. Daarnaast is op de arke.nl, hollandinternational.nl, kras.nl arkefly.nl en de websites van Holland International Reisbureau duurzaam toerisme toegepast. Hierdoor kan men, groen vliegen, groen boeken, en verblijven op groene accommodaties. Daarbij is in het reserveringssysteem van TUI Online voor derden reisagenten duurzaam toerisme informatie geplaatst.

BAOBAB:

BAOBAB organiseert reizen naar een heleboel verre landen. Uit deze verre reizen zijn een aantal unieke kleinschalige hulpprojecten ontstaan. Deze projecten moeten ervoor zorgen dat de leefomstandigheden van de lokale bevolking verbeterd worden, maar hun cultuur en leefgebied willen zij niet veranderen en/of aantasten.

Green Journeys:

Green Journeys vindt het belangrijk en noodzakelijk dat haar reizen een handige en controleerbare bijdrage kunnen leveren aan de zaken zoals natuurbescherming, steun van de lokale bevolking en/of het vergroten van de biodiversiteit. Daarnaast biedt Green Journeys nog een aantal meer intern gerichte initiatieven aan.

• ·          De website van Green Journeys is ontworpen door het online reclamebureau BlauwGeel. Dit reclame bureau ontwerpt websites met voorkeur aan duurzaam opererende organisaties.
• ·         Green Journeys werkt samen met Trees for travel. Dit is een organisatie met wie zij samen het bomen-plant-project in Borneo steunen. Dit doen zij om op deze manier de uitstoot van C02 te compenseren.
• ·         Het boekingstraject van de klant wordt paperless uitgevoerd. Green Journeys heeft ook geen papieren brochures

Trein reis winkel:

Sinds 2010 maakt de Treinreiswinkel voor brochures gebruik van de Ecolijn – de meest milieuvriendelijke en duurzame vorm van drukwerk. Bij alle treinarrangementen inclusief dagtrein/CNL naar/via Duitsland is het nu mogelijk om CO²-vrij te reizen, de toeslag is €2 p.p.

Native & Green:

De reisorganisatie Native & Green richt zich op community based tourism-projecten in Ecuador. Zij werken samen met de Huaorani. Dit is een indianen stam die leeft in Ecuador. Tijdens de rondreis worden verschillende nederzettingen bezocht. Vanaf hier gaat men per boot of te voet op excursie met lokale Huaonari-gidsen.

Local Adventures Cambodia:

Local Adventures Cambodia probeert door een aantal projecten de mensheid bewust te maken van de verantwoordelijkheden die zij hebben voor het culturele erfgoed van Cambodia. De reisorganisatie heeft als doelstelling om hun reizen op een zodanig milieu, economische en sociaal bewuste manier te laten verlopen.

Dobrý Den Reizen

Dobrý Den Reizen organiseert reizen naar het oosten van Europa. Deze reisorganisatie staat voor respect hebben voor natuur, milieu en cultuur van de landen waar hun reizen naar toe gaan.  Zij kiezen dan ook voor duurzaam reizen, dit blijkt uit de keuze voor het reizen met de trein. Daarnaast kiezen zij voor kleinschalige accommodaties, denk hierbij aan ecologische boerderijen en familiepensions.

FOX vakanties:

FOX Vakanties geeft haar klanten de mogelijkheid om met te vliegen met een Green Seat. Voor het kantoorpersoneel compenseert FOX Vakanties sinds 2010 alle vluchten. Deze bijdrage wordt geïnvesteerd in een project in Thailand.  De klant kan zelf aangeven of zij of hij haar of zijn vlucht wil compenseren. Daarnaast heeft FOX Vakanties een onderdeel in haar bedrijf dat FOX Feel Good heet. FOX Feel Good biedt haar klanten de mogelijkheid om bepaalde rondreizen te verlengen door middel van een paar dagen vrijwilligerswerk te doen in dat land. Deze mensen helpen de lokale bevolking door middel van effectieve projecten om verbetering aan te brengen van de levensomstandigheden en armoede in deze derde wereld landen.

All for nature:

All for nature is erop gericht om de natuur op deze planeet te beschermen en te behouden. Het doel ervan is om de toekomstige generaties ook te kunnen laten genieten van de prachtige natuur die onze wereld te bieden heeft. Iedere reis die men bij All for nature boekt draagt indirect, maar ook direct bij aan een natuurbeschermingsproject in de vorm van een donatie. Binnen de organisatie wordt de ecologische voetafdruk geminimaliseerd doordat er zoveel mogelijk met het openbaar vervoer gereis wordt. Daarnaast gebruikt men bijna geen papier, dus ook geen folders. Op kantoor scheidt met het afval en maakt men alleen gebruik van kringloop- en/of FSC gecertificeerd papier.

Top 5 van goede of inspirerende voorbeelden

1. 1.       FOX Vakanties
2. 2.       Sawadee
3. 3.       Green Journeys
4. 4.       Native & Green
5. 5.       TUI Nederland

Hoofdstuk 2; De Vraagzijde

In dit hoofdstuk wordt de vraagzijde besproken. Er wordt gekeken vanuit de consument en dan specifiek de doelgroep ‘Nederlandse groepsrondreiziger’.

2.1 De Nederlandse groepsrondreiziger

De doelgroep ‘Nederlandse groeps(rond)reizigers’ is een brede doelgroep. Deze doelgroep bestaat uit alle Nederlanders die in een groep met een georganiseerde reis mee gaan.

Deze doelgroep kiest er voor om te reizen in groepsverband, onder begeleiding van een gids of reisleider. In relatief korte tijd zal de groep veel ondernemen, veel zien en veel informatie krijgen.

Het totaal aantal Nederlanders dat op vakantie gaat, is ondanks de recessie, de laatste jaren gestegen. Ondanks dat men steeds ondernemender wordt en er steeds meer aanbod op de markt komt voor individuele reizen, kiest de consument ook nog steeds voor georganiseerde (rond)reizen.

[1]

In 2010 is 81,5% van de Nederlandse bevolking op vakantie gegaan. 49% van de Nederlandse vakantiegangers ging op vakantie in Nederland en 51% ging op vakantie in het buitenland.

Op de website van het ANVR (Algemene Nederlandse Vereniging voor Reizen) staat dat de Nederlander steeds vaker een georganiseerde reis boekt naar het buitenland. Dit geldt voor de individuele reizen maar ook voor de groeps(rond)reizen.

Het blijkt dat zowel jongeren met een allochtone achtergrond als 55+ een steeds belangrijkere doelgroep vormen voor de reisbranche. De Nederlandse bevolking groeit nauwelijks en zal ook steeds verder vergrijzen, terwijl de allochtone bevolking in Nederland met 46% groeit tot 1,75 miljoen in 2010. Tussen nu en 2010 komen er bijna een miljoen senioren van 55 jaar en ouder bij, waardoor zij dan 27,6% uitmaken van de groeiende bevolking tegen 23,5% nu. Op de site staat verder dat mensen tussen 55 en 64 jaar zich meer dan gemiddeld aangetrokken voelen tot rondreizen op intercontinentale bestemmingen, terwijl 65+ zich met name richten op stedenreizen. Dat deze ontwikkelingen grote invloed hebben op de vraag naar vakantieproducten spreekt voor zich.

Segmentatie van de Nederlandse groepsreiziger.

De markt ‘Nederlandse groeps(rond)reiziger is erg breed en is in te delen in verschillende segmenten. Dit kan zijn op leeftijd, op bestemmingskeus, op themakeus en op reisgezelschap.
Hieronder worden deze segmenten uitgebreid behandeld.

Leeftijd
De markt Nederlandse groeps(rond)reiziger kan gesegmenteerd worden in leeftijdscategorieën. Het kan zijn dat er vraag is naar een groepsreis met leeftijdsgenoten. Ouderen hebben vaak andere interesses dan jongeren en dus is er vraag naar segmentatie in leeftijd.

Groepsrondreizen die gesegmenteerd zijn naar leeftijd, zijn speciale jongerenreizen (tot zestien of achttien jaar) en seniorenreizen (50+ of 65+).

Bestemmingskeus

De Nederlandse reiziger kan voor groeps(rond)reizen in het binnenland kiezen of voor groeps(rond)reizen in het buitenland. De groepsreizigers die graag naar het buitenland willen en daarom kiezen voor de buitenlandse groepsreizen, kunnen kiezen uit reizen binnen Europa, verre reizen (buiten Europa) of poolreizen.

Themakeus

Het kan zijn dat de Nederlandse groepsreiziger op reis wil onder een speciaal thema. Daarom is er ook gesegmenteerd reizen met een thema. Er is vraag naar themareizen voor de mensen die graag veel cultuur willen snuiven tijdens hun trip, maar ook voor Culinaire genieters, wandelaars, avonturiers, fotografen, natuurliefhebbers en mensen die graag vrijwilligerswerk willen gaan doen.

Reisgezelschap

De Nederlandse groeps(rond)reiziger geeft zich op voor een groeps(rond)reis met familie, vrienden, partner of alleen. Soms is er vraag naar groepsreizen waar personen met hetzelfde reisgezelschap aan deelnemen. Er is gesegmenteerd naar families, singels, individuen en stellen.

Qua duurzaamheid zullen bij de leeftijdscategorieën die tot de senioren behoren, meer interesse getoond worden dan bij de jongeren. Jongeren zijn over het algemeen minder bewust bezig met duurzame ontwikkeling en gevolgen dan de ouderen.

In de bestemmingskeus van de doelgroep zal de duurzaamheid wellicht ook een rol spelen. Men kan het belangrijk vinden dat er zo min mogelijk CO2 uitstoot is van het vliegen en daarvoor voor een bestemming dichterbij kiezen. Mocht een bestemming dichterbij kiezen geen optie zijn, kan de reiziger er ook voor kiezen een green-seat in het vliegtuig te boeken.

Bij een themakeus kan duurzaamheid ook meewegen. Men kan bijvoorbeeld ervoor kiezen om een vrijwilligers vakantie te doen of wandelreis. Bij een vrijwilligersvakantie wordt de lokale bevolking geholpen en een wandelreis is een stuk beter voor het milieu dan wanneer men per bus, taxi of vliegtuig wordt vervoerd.

Hoofdstuk 3; Trends en Ontwikkelingen

In dit hoofdstuk worden de belangrijkste trends en ontwikkelingen besproken. Eerst wordt er een overzicht gegeven van de algemene trends en ontwikkelingen (T&O) volgens de DEPEST methode. Daarna wordt er verder ingegaan op T&O voor bepaalde groepen en gebieden en tot slot worden de T&O besproken op het gebied van duurzaam toerisme.

Trends en ontwikkelingen volgens de DEPEST methode:

Demografische ontwikkelingen:

1)      Vergrijzing

2)      Hoger opleidingsniveau

Economische ontwikkelingen:

1)      Economische crisis, trend: mensen gaan dichter bij huis op vakantie

2)      Beide ouders hebben een inkomen

Ecologische ontwikkelingen:

1)      Koud klimaat, veel regen

2)      Nieuwe manieren om energie op te wekken (zon/wind energie)

Sociale ontwikkelingen:

1)      Normen, waarden en cultuur veranderen. (multiculturele samenleving in Nederland) Steeds meer buitenlanders met andere normen, waarden en culturen.

2)      Individualisering (klanten kunnen hun vakantie aanpassen aan persoonlijke wensen, zoals airco op de kamer, bij te boeken excursies of extra beenruimte in het vliegtuig)

3)      Mondialisering (Door gebruik van het vliegtuig is het mogelijk om snel de hele wereld over te reizen, mensen gaan daardoor ook vaker verder weg op vakantie)

4)      De opkomst van de sociale media is een trend die het gevolg is van de ontwikkeling van het internet. Mensen kunnen via social media in contact komen met elkaar en ervaringen uitwisselen. Omdat er steeds meer gebruik wordt gemaakt van social media gaan veel bedrijven adverteren op sites zoals hyves, youtube en facebook.

5)      Mensen kiezen tegenwoordig vaak voor de basis vakantie of voor ultieme luxe. Een trend hiervan is “glamping” ; camperen in een hele luxe tent.

6)      De vakantie moet een uidaging zijn[2]. Mensen willen ervaring opdoen. Zo doen sommige mensen vrijwilligerswerk (hierover meer in de paragraaf duurzaamheid), andere mensen gaan bijvoorbeeld bergbeklimmen in Zwitserland.

Technologische ontwikkelingen:

1)      Digitalisering (trends: online inchecken, reserveren, boeken, bestellen.)

2)      Nieuwe uitvindingen en snellere systemen zorgen voor beter overzicht en verandering van het werk.

3)      Opkomst van lowcostcarriers. Mensen kunnen sneller, goedkoper en verder weg op vakantie.

Trend: Huurtenten worden populairder. Meer mensen willen wel kamperen, maar niet de problemen van zelf een tent onderhouden, opbouwen en afbreken. Steeds meer campings hebben daarom huurtenten.

Trends op de markt van groepsrondreizen:

Grote gezinnen gaan vaker verder weg op vakantie[3]. Vroeger bleef deze groep vaak in Nederland.

Groepsreizen speciaal voor een doelgroep[4]. Er zijn steeds meer groepsreizen die gericht zijn op groepen als: Christenen, alleenstaande ouders, singles en gehandicapten.

Duurzaamheid

Een andere belangrijke ontwikkeling is duurzaamheid, deze ontwikkeling is niet in één van de bovengenoemde categorieën te plaatsen. Bij duurzaamheid is vooral een goed evenwicht tussen ecologische, economische en sociale belangen belangrijk.

Trend: Samenwerking van bedrijven voor een beter klimaat;

 Omdat het klimaat veranderd en er veel CO2 uitstoot is gaan bedrijven samenwerken om de CO2 uitstoot terug te dringen. Een voorbeeld hiervan is de samenwerking tussen KLM en het WNF.

 Verschillende soorten duurzaam toerisme:
De volgende soorten duurzaam toerisme hebben allemaal dezelfde basis, maar een aantal speciale punten krijgen extra aandacht.

Ecotoerisme[5]: Richt zich vooral op de natuur, als het goed wordt uitgevoerd kan het bijdragen tot natuurbehoud. Voorbeeld: kleinschalig toerisme in de natuur en ecohotels.
community based tourism[6]: Ook wel bekend als village tourism of homestays. De tourist verblijft bij de locale bevolking in huis.  
pro-poor tourism[7]: Bedoelt om de arme mensen te helpen door bijvoorbeeld banen te creëren of de mensen te betrekken bij besluitvorming.
voluntoerisme: Richt zich op toeristen die vrijwilligerswerk willen doen om andere te helpen. Nieuwe trend; helpen een ziekenhuis bouwen in Afrika.
geotoerisme[8]: Het doel hiervan is het geografische karakter van de plaats te behouden. O.a. Omgeving en Cultuur. Trend: op vakantie tussen de locals en kleine groepen toeristen die tegelijk een plaats bezoeken. Op deze manier wordt de lokale bevolking niet overspoelt door de vele toeristen en culturen.
agrotoerisme[9]: Toerisme naar het platteland. Voorbeeld van een trend: een overnachting op een boerderij op Kreta. De toeristen kunnen de boer helpen met het werk. 

Trends in het duurzaam toerisme:

Op wereldwijd niveau: Costa Rica is het eerste klimaatneutrale vakantieland. Het land heeft miljoenen bomen geplant en 80% van alle energie komt uit duurzame bronnen. Ook heeft Costa Rica de eerste klimaatneutrale vliegmaatschappij; Nature Air. Er wordt verwacht dat er in de toekomst nog meer landen zullen volgen.

Op Europees niveau wordt er gepromoot voor een duurzame vakantie binnen Europa. Trends hiervan zijn: een natuur en wandelvakantie in Zwitserland en Oostenrijk. Een strand vakantie aan de Middellandse zee i.p.v. bijvoorbeeld Hawaï.

Trends voor duurzaam toerisme in Nederland:
Verantwoordelijke bedrijfsuitjes. Bedrijven kunnen vrijwilligerswerk gaan doen in Nederland of in het buitenland. Voorbeelden hiervan zijn: opknappen van gebouwen. Helpen in het buitenland. (een financieel bedrijf kan een arm bedrijf in Afrika helpen verbeteren)

Vakantie in het binnenland. Campings hebben speciale voorzieningen om het kamperen net even wat anders te maken. Zo kun je kamperen in een wigwam of op een vlot.

Hoofdstuk 4; Duurzaamheid

Duurzaamheid aan de hand van People,Planet en Profit

 De term duurzaamheid word tegenwoordig door velen gebruik en duikt de laatste jaren op steeds meer plaatsen op. Wanneer de consument dit woord ziet staan word het koopgedrag gestimuleerd en word er zelfs sneller en makkelijker gekocht. De consument vind het niet erg om meer geld neer te leggen wanneer een product duurzaam is. Een opmerkelijk verschijnsel is echter dat veel consumenten helemaal niet weten wat deze term inhoud. Slecht enkelen weten antwoord op de vraag; Wat is duurzaamheid?

De term duurzaamheid is het eenvoudigst uit te leggen wanneer het in contact word gelegd met de ‘3 P’s’  die met elkaar verbonden zijn. Wanneer men streeft naar een manier van duurzaam ondernemen dan word er een balans gezocht tussen People, Planet en Profit. Er word gezocht naar een balans tussen mens, milieu en economie. Wanneer de balans niet kan worden bereikt of word verstoord dan heeft dit tot gevolgd dat één of meerdere van de drie factoren in de problemen komt. Bij duurzaam ondernemen is het dus belangrijk om er voor te zorgen dat alle drie de factoren zo goed mogelijk in balans zijn. De factor ‘People’ staat voor sociale en culturele duurzaamheid en het doel is een toename van het welzijn voor de betreffende mensen. De factor ‘Planet’ staat voor ecologische duurzaamheid oftewel respectvolle omgang met natuur en milieu. De factor ‘Profit’ staat voor economische duurzaamheid oftewel dat er ook op lange termijn gezond rendement is.  Men wil winst behalen dan wel de gezonde status behouden van alle drie de gebieden voor nu en in de toekomst.

 Maatschappelijk verantwoord ondernemen

Het is tegenwoordig niet meer dan logisch dat een organisatie maatschappelijk verantwoord onderneemt. Dit houd  in dat een organisatie de verantwoordelijkheid neemt voor de gevolgen die de bedrijfsactiviteiten hebben op mens en milieu.  De beslissingen die genomen worden zorgen ervoor dat de balans tussen People, Planet en Profit niet verstoord word. Er word gezocht naar winst voor mens, maatschappij en milieu. Zorg voor het welzijn van mensen, goede omgang met natuur en milieu en het behalen van winst zijn in elke bedrijfssector van belang dus ook in het toerisme. Hieronder volgen 3 voorbeelden van organisaties in de reisbranche die met Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen bezig zijn.

1. 1.       Travel Foundation Nederland: Verschillende touroperators in Nederland richtten enkele jaren geleden de Travel Foundation Nederland op. Men wil bereiken dat op de vakantiebestemmingen het toerisme een positieve bijdrage levert aan de economie, bevolking, natuur en cultuur.
2. 2.       De organisatie Fair Tourism: Fair Tourism werkt aan een beter bewustzijn van duurzaam toerisme onder de consument. De organisatie streeft naar duurzaam toerisme waarbij de natuur behouden blijft en de lokale bevolking betrokken word. De organisatie richt zich dus voornamelijk op de factoren Planet en People.
3. 3.       KNCU Tourism Project: KNCU is de oudste Afrikaanse koffie organisatie. Het is sinds 1993 een Fair Trade Labeling organisatie. De koffieboeren kwamen op het idee om hun dalende inkomen aan te vullen met inkomsten uit toerisme. Er worden biologische landbouwtechnieken toegepast. De leden dragen geld af aan een educatief fonds dat wordt gebruikt om scholen op te bouwen. [10] Bij deze organisatie worden ervoor gezorgd dat er genoeg winst word behaald voor de lokale koffieboeren maar er word ook rekening gehouden met de factoren People en Planet. Een aantal jaren geleden is er in Tanzania het Tourism Project van start gegaan in samenwerking dus met het KNCU. De koffieboeren leiden zo toeristen rond door de landbouwgronden en leggen het hele groeiproces uit van zaailing tot koffieboom. De toeristen kunnen later zelf hun koffiebonen plukken en branden.

Ontwikkeling duurzaamheid [11]

De term duurzaamheid is voor het eerst opgedoken in het jaar 1972. In dit jaar vond van 5 tot 16 juni de ‘Conference on the Human Environment’ plaats in Stockholm. Tijdens deze bespreking tussen de United Nations werd er voor het eerst gesproken over de internationale milieu issues. De bespreking zorgde voor een ontwikkeling in de internationale milieu politiek. Duurzame ontwikkeling werd in 1980 als belangrijke prioriteit genoemd in het rapport World Conservation Strategy. Dit rapport was uitgegeven door de IUCN oftewel the International Union For The Conservation of Nature and Natural Resources. Daarop volgde in 1987 het rapport ‘Our Common Future’ wat ook wel het ‘Brundlandt rapport’ word genoemd omdat de voorzitter van de commissie de Noorse minister-president Gro Harlem Brundtland was. De United Nations hadden deze opdracht voor het schrijven van het rapport gegeven aan de World Commision on Environment and Development. De commissie kreeg als taak om lange termijn strategieën te bedenken om duurzame ontwikkeling te bereiken. Tevens kreeg de commissie de taak om te laten zien hoe deze duurzame ontwikkeling voor betere samenwerking tussen landen moest gaan zorgen op het gebied van grondstoffen, volkeren, milieu en ontwikkeling omdat de landen gemeenschappelijke belangen hebben.

In juni 1992 vond de United Nations Conference on Environment and Development plaats in Rio de Janeiro. Deze bespreking waar 172 regeringen aanwezig waren word ook wel de Rio Conference of de Earth Summit genoemd. Tijdens deze dagen werden dingen besproken zoals het tekort aan water, gebruik fossiele brandstoffen en alle andere belangrijke milieu gerelateerde onderwerpen. Uit deze bespreking kwamen een aantal documenten voort waar overeenkomsten werden opgesteld wat betreft het milieu en milieuvriendelijke programma’s. Hierop volgde het Koyoto Protocol. Dit protocol bevatte dringende maatregelen voor industrielanden om broeikasgasemissies te verminderen. Deze maatregelen moesten worden opgevolgd.

In 2010 hebben 194 landen deel genomen aan de klimaatconferentie in Cancún. Wanneer er informatie word gezocht over de geschiedenis van de ontwikkeling van de term duurzaamheid worden al snel een aantal dingen duidelijk. In de jaren ’80 werd het thema voor het eerst besproken en ging het een rol spelen in de internationale politiek. De ernst van sommige situaties werd de jaren erna echter steeds meer duidelijk wat volgde tot een uiteindelijk besluit dat er doelstellingen werden opgesteld die door landen moeten worden opgevolgd. Regeringen zijn tegenwoordig verplicht om mee te gaan in de milieu vriendelijke politiek. Dit vanwege de gemeenschappelijke belangen die ieder land heeft wanneer het gaat over het behouden van de aarde.

 Duurzaamheid in de reisbranche [12]

Toerisme is een belangrijk onderdeel in de internationale handel. Het draagt bij veel landen bij aan een grote toename van het bruto nationaal product. Toerisme heeft effect economische, sociaal-culturele, milieu, politiek en ecologische gebieden. De laatste jaren neemt het toerisme alleen nog maar toe met gevolg dat de effecten van toerisme ook alleen maar toenemen. Door deze verandering is er behoefte gekomen aan duurzaam toerisme. Toerisme zal nog helemaal duurzaam kunnen zijn, want er zullen altijd vele ongewenste effecten blijven. Daarom is het beter om het over duurzame ontwikkeling in het toerisme te hebben. De definitie duurzame ontwikkeling werd voor het eerst beschreven in het van Brundtland rapport in 1987 als een ontwikkelingsmodel die voorziet in de behoeften van de huidige generaties, zonder de mogelijkheden  van toekomstige generaties om in hun behoeften te voorzien aan te tasten.

Begin jaren ’90 duikt voor het eerste de term duurzaam toerisme op. Er zijn enkele internationale afspraken gemaakt wat betreft duurzame ontwikkeling op toeristisch gebied:

1. 1.       1995: het charter voor duurzaam toerisme (WTO wereldcongres Lanzarote)
2. 2.       1996: Agenda 21 voor de toeristische industrie (Earth Council,WTTC,WTO)
3. 3.       2002: jaar van het ecotoerisme (UNEP, WTO – conferentie van quebec)

Er werd duidelijk dat er toerisme moest worden ontwikkeld dat bijdraagt aan het welzijn van de plaatselijke bevolking en behoud van de culturele en ecologische zaken.

Binnen de toeristenbranche worden vaak verschillende benamingen gebruikt voor de duurzame toeristische ontwikkeling. Ecotoerisme, duurzaam toerisme, groen toerisme, natuurtoerisme enzovoort worden vaak door elkaar gebruikt. Het is moeilijk om duurzame toeristische ontwikkeling kort uit te leggen omdat er niet één soort reis is wat betreft duurzaam toeristische ontwikkeling. Ook bij het toerisme staat bij de duurzame ontwikkeling bij het toerisme een economische, sociale en ecologische onderwerp centraal. Toerisme levert veel geld op en dit is bij mensen vaak de belangrijkste reden om werk te zoeken in deze branche. Maar wanneer men op korte termijn veel winst boekt, levert dit schade op voor de lange termijn en is het toerisme niet meer mogelijk. Er ontstaat dan een verstoorde relatie tussen de natuur en het toerisme.

Er word de laatste jaren gezocht naar een vorm van toerisme die:

• ·         Economisch rendabel is
• ·         Sociaal en cultureel verantwoord is
• ·         Ecologisch verantwoord is.

Duurzame ontwikkeling in de toeristensector word gecreëerd door vele stakeholders zoals de lokale bevolking, de toeristen, de sector en de overheid. Het onderwerp duurzaamheid is uitgegroeid tot een maatschappelijke kwestie waar we allemaal mee te maken hebben. Door deze kennis bij de consument willen zij ook bewuster gaan reizen. De reisbranche en de overheid moet zich aanpassen voor het behoud van de aarde maar ook voor het behouden van klanten. Doordat de consument nu op de hoogte is van de milieuproblematiek en duurzame ontwikkeling als oplossing ziet is het nodig om hier als reisbranche mee te groeien met deze wensen van de consument.

Voor en nadelen van duurzaam toerisme

Sinds er sprake is van duurzame toeristische ontwikkeling zijn er over dit onderwerp verschillende meningen. Zoals eerder vermeld kan men beter spreken van duurzame toeristische ontwikkeling dan van duurzaam toerisme. Duurzaam toerisme zal nooit bestaan omdat toerisme altijd grote nadelige effecten met zich mee zal brengen. De bedoeling van duurzame toeristische ontwikkeling is om deze nadelige effecten tot het minimum te beperken en te zorgen dat het toeristisch product ook voor de toekomst zal kunnen blijven bestaan. Er moet een balans gezocht worden tussen people, planet en profit. Hieronder volgen een aantal voordelen en twee nadelen van duurzame toeristische ontwikkeling.

Voordelen duurzame toeristische ontwikkeling:

1) De traditionele cultuur blijft behouden. Het is belangrijk om de lokale bevolking te betrekken bij de toeristen die in een land op bezoek komen. Op deze manier kan de lokale bevolking ook voordeel halen uit de toeristen die het land bezoeken. Vaak vinden toeristen het een unieke ervaring om in contact te komen met de lokale bevolking die hun eigen gewoonten en tradities heeft. De lokale bevolking zal deze gewoonten en tradities niet afschaffen omdat  anders een deel van de toeristen zal wegblijven. Wanneer ze geen inkomsten konden halen uit deze gewoontes van hun cultuur hadden zij deze waarschijnlijk allang niet meer op dezelfde manier voortgezet. Zo blijft de traditionele cultuur behouden en ontstaat er geen saaie homogene cultuur.

2) De plaatselijke economie verbeterd. Bij duurzame toeristische ontwikkeling worden er op de bestemming zoveel  mogelijke lokale producten gebruikt. Dit levert extra inkomsten op voor de lokale bevolking en is goed voor de economie. Dit zou bijvoorbeeld plaats moeten vinden bij de Malediven. Nog steeds importeren veel resorts en hotelketens hun vis uit goedkopere landen. Als dit zou veranderen en zij vis zouden kopen van de plaatselijke vissers zou de lokale bevolking hier veel profijt van hebben.

3) De werkgelegenheid neemt toe. De lokale bevolking word meer betrokken bij het toerisme in het land waardoor er meer banen ontstaan. In plaats van laagbetaalde banen in een resort of hotel ontstaan er banen zoals gidsen, parkbeheerders en chauffeurs.

4) Natuurbehoud. Er word een balans gezocht tussen people,planet en profit. Het is belangrijk de natuur van een land te behouden. De natuurlijke omgeving is een pullfactor voor het land en dit trekt toeristen. Als de lokale bevolking erachter komt dat er geld te verdienen valt aan deze toeristen zullen ze willen dat deze blijven komen. Ze zullen zich gaan inzetten voor hun inkomstenbron, de natuur.

5) Duurzame toeristische ontwikkeling levert een bijdrage aan armoedebestrijding. De toeristen willen in contact komen met de lokale bevolking.

Zo is het hele idee van ‘community based tourism’  ontstaan. De toeristen komen op deze manier heel dicht bij de lokale bevolking en leren hun tradities en gewoonten echt goed kennen. De toeristen betalen het geld voor hun vakantie rechtstreeks aan de lokale bevolking. De lokale bevolking gebruikt een deel hiervan voor maatschappelijke projecten zoals bijv. een school of waterpomp. Op deze manier neemt de welvaart van de bevolking toe.

Nadelen van duurzame toeristische ontwikkeling:

1)Staged authenticity. Bij de hierboven genoemde voordelen is genoemd dat door de duurzame ontwikkeling de cultuur behouden blijft. Dit kan echter ook een negatieve kant op gaan. De cultuur word min of meer behouden voor de toeristen, wat opzich geen probleem zou moeten zijn. Er ontstaat in sommige gevallen een akelige situatie wanneer er gewoontes of tradities dwangmatig in stand worden gehouden die niet altijd menslievend zijn. Als voorbeeld kan men hier denken aan het Karen volk dat in zuidoost-Azië leeft. Vanaf dat een meisje 6 jaar is worden er nekringen aangebracht. Hiermee zijn deze mensen beroemd geworden en worden ook wel het giraffenek volk genoemd met gevolg dat er toeristen de stam komen bezoeken. Aan deze toeristen valt geld te verdienen en deze traditie zal niet worden afgeschaft. Mensen betalen de vrouwen om een foto te maken. Het is voor de vrouwen niet mogelijk hun hoofd te draaien of om naar boven te kijken. Deze vrouwen hebben alleen de mogelijkheid om door een rietje te drinken. Wanneer de ringen zouden worden verwijderd na vele jaren is de kans zeer groot dat de nek breekt. Men kan zich afvragen of deze traditie wel behouden moet blijven omdat toeristen het graag willen zien.

2) Bij duurzame toeristische ontwikkeling is het niet altijd mogelijk om een goede balans te vinden tussen people, planet en profit. Dit vanwege de verschillende belangen die soms aanwezig zijn. Bij sommige projecten word soms het ene belang voorop gesteld voor het andere wat kan leiden tot onenigheid tussen verschillende groepen. Als voorbeeld kan men hier denken aan de beschermde wild life paken in Afrika. Het is uiterst belangrijk dat al dit natuurlijk schoon van Afrika behouden blijft. Men heeft echter bij het beschermen en afschermen van deze gebieden niet altijd rekening gehouden met de plaatselijke bevolking die daar woonde. Zij moesten vertrekken uit het gebied en het jagen op wilde dieren werd in deze gebieden ten strengste verboden. Dit betekende voor deze oorspronkelijke bewoners dat zij hun woongebied kwijt waren ,hun voedsel en hun inkomstenbron. Zij haalden inkomsten uit het ivoor dat werd gewonnen bij het jaren op de wilde dieren. Toen dit alles in bepaalde gebieden verboden werd is er niet genoeg rekening gehouden met de inkomstenbron van de bevolking. Zij kregen geen alternatief en werden gedwongen te vertrekken naar de stad omdat ze alleen daar nog kans hadden om werk te vinden. Gelukkig worden er tegenwoordig steeds meer oplossingen bedacht en kunnen veel van de bewoners helpen bij het beschermen van de wildlifeparken.

Duurzaam toerisme en Andalusië [13][14]

De streek Andalusië staat op nummer één wat betreft het leveren en gebruiken van duurzame energie. Meer dan 30% procent van de energie is afkomstig van windenergie, zonne-energie en biomassa. De laatste jaren is er op het gebied van zonne energie veel veranderd. De nieuwste technologische uitvinding op dit gebied staat in Andalusië vlakbij Sevilla. Er is hier de eerste zonnetoren geplaatst die voor 5500 gezinnen stroom levert.

Naast het toerisme speelt de biologische landbouwsector in Andalusië een belangrijke rol. De productie van olijven en olijfolie en ander fruit en groenten speelt een belangrijke rol in de wereldhandel. Andalusië is leider wat betreft de ontwikkeling van duurzame landbouwtechnieken, in de streek ligt de helft van alle biologische landbouwgrond van Spanje. Er worden biologische producten verbouwt. Deze producten staan kwalitatief zo goed bekend dat ze in andere landen ook een goede naam hebben en goed verkocht worden. [15]

Omdat de streek Andalusië één van de koplopers is wat betreft duurzaamheid is het niet meer dan logisch dat er ook reizen worden aangeboden die in het teken staan van dit thema.

Touroperators zoals bijv. Baobab bieden een rondreis aan door Andalusië. [16]Baobab heeft deze reis gekoppeld aan de duurzame toeristische ontwikkeling. Zo maakt men kennis met de Spaanse keuken waar voor de gasten gebruikt word gemaakt van lokale producten. Er word overnacht in een hotel dat ecologisch verantwoord is gebouwd. De consument heeft vraag naar deze manier van reizen door Andalusië. Dit heeft tot gevolg dat de streek de laatste jaren de duurzame manier van ontwikkelen voortzet niet alleen voor de behoud van de streek zelf maar ook omdat men er zo voor zorgt dat de toeristen in de toekomst en nu blijven komen.

Hoofdstuk 5; Beleving

De laatste jaren wordt steeds meer de nadruk gelegd op aspecten zoals duurzaamheid en beleving. Voorheen was het belangrijkste doel voor  een touroperator om een reis aan te bieden: vervoer, verblijf en vermaak. Tegenwoordig komt er veel meer bij kijken om bij elk onderdeel net even iets meer aan te bieden.  Bij reizen gaat het niet alleen om in een ander land te verblijven maar ook om echt te voelen dat je in een ander land bent  met een andere cultuur en samenleving. Touroperators houden constant nieuwe trends en ontwikkelingen in de gaten en spelen ook erg in op deze ontwikkeling.                                

Belevenisvol concept

Bij een belevenisvol concept gaat het erom dat de consument niet alleen op een bestemming verblijft, maar helemaal opgaat in de sfeer van de vakantiebestemming. Bij SNP natuurreizen heb je diverse thema reizen zoals fotografie en een wijn en spijs reis. Bij de wijn reis worden niet alleen een paar wijntjes gedronken bij het avondeten, maar gaat de consument diep op het onderwerp in: een bezoekje aan wijnbrouwerijen, diverse wijnen vergelijken en wijnen combineren met gerechten. Bij deze reis spelen de factoren educatie en escapisme van Pine en Gillmore een grote rol. Een ander mooi voorbeeld van een erg belevenisvol concept is attractiepark de Efteling. Door buiten de attracties het park aan te kleden met sprookjesachtige objecten en op elke plek in het park rekening te houden met de beleving. Wanneer je de Efteling bezoekt is het net alsof je in een sprookje stapt, met alle huisjes, attracties en andere attributen helemaal in de sfeer van het thema. Op deze manier wordt de beleving erg vergroot, je begint je een onderdeel te voelen van het sprookje.    

Voor 1980 was er nog nauwelijks aandacht voor onderzoek op het gebied van toerisme, vanaf 1980 gingen geografen zich meer met vrije tijd bezighouden en dus ook met toerisme. Vanaf die tijd gingen onderzoekers dus veel meer in op de onderwerpen beleving en duurzaamheid. Consumenten vinden duurzaamheid belangrijker worden doordat het klimaat erg veranderd. De ozonlaag worden dunner, de olie wordt schaars  en de tempratuur op aarde wordt steeds hoger. Dit zijn verschillende redenen om duurzaam te leven en duurzaam te reizen. Naast duurzaamheid hechten consumenten de laatste jaren veel aan beleving. Beleving bestaat uit deze vier onderdelen: amusement, educatie, esthetiek en escapisme. Dit zijn de vier belevingsfactoren van de theorie van Pine en Gillmore. Om de belevingsgraad zo hoog mogelijk te maken zal minstens een van deze factoren duidelijk aanwezig moeten zijn.

Hoofdstuk 6; Conclusies en Aanbevelingen

Opvallende bevindingen aan de aanbodzijde

1. 1.       Alle reisorganisaties die groepsreizen aanbieden, bieden de potentiele klanten de mogelijkheid om via hun site, dus via het internet een reis te boeken met hun reisorganisatie.
2. 2.       Doordat de georganiseerde reizen steeds meer in trek raken bij de Nederlandse bevolking, spelen veel meer reisorganisaties hier op in.
3. 3.       Veel reisorganisaties richten zich steeds meer op duurzaam reizen. De verschillende reisorganisaties kunnen natuurlijk niet achter blijven en zorgen daarom dat zij ook duurzaam reizen of duurzaamheid in hun bedrijfsvoering meenemen.
4. 4.       De potentiele consumenten krijgen bij de meeste reisorganisaties de mogelijkheid om zelf hun reis in elkaar te zetten, op het gebied van verblijf, vervoer en vermaak.
5. 5.       Eenvoudige reizen zonder te veel luxe en comfort naar dichtbij bestemmingen zijn nog steeds in trek. Deze doelgroep gaat op zoek naar goedkopere vakanties dichterbij huis. Hier staat tegenover dat ook exclusieve reizen naar ver weg  bestemmingen ook populair zijn, maar voorheen slechts een kleine doelgroep aantrokken. Door alle goedkope last minutes wordt deze doelgroep echter steeds groter.

Opvallende bevindingen aan de vraagzijde

1. Mensen kiezen tegenwoordig steeds vaker voor georganiseerde reizen. Men wordt steeds zelfstandiger dus zou je denken dat ze ook zelfstandig op reis willen. Toch blijken georganiseerde reizen vandaag de dag erg in trek, ook de groepsrondreizen.
2. Men wordt steeds meer bewust van het feit dat we duurzaam om moeten gaan met de wereld. Zo is er steeds meer vraag naar duurzame reizen en een duurzamere manier van reizen.
3. Er is veel vraag naar groepsrondreizen, de vraag is wel heel breed. Omdat zoveel mensen op vakantie gaan, is er veel vraag naar uiteenlopende vakanties.
4. De vraag naar nieuwe bestemmingen is de laatste jaren gestegen. Ondanks de recessie gaan mensen graag naar het buitenland en men wil steeds verder weg.
5. Het blijkt dat zowel jongeren met een allochtone achtergrond als 55+ een steeds belangrijkere doelgroep vormen voor de reisbranche.

De belangrijkste trends en ontwikkelingen

1)      Individualisering (klanten kunnen hun vakantie aanpassen aan persoonlijke wensen, zoals airco op de kamer, bij te boeken excursies of extra beenruimte in het vliegtuig)

2)      Mondialisering (Door gebruik van het vliegtuig is het mogelijk om snel de hele wereld over te reizen, mensen gaan daardoor ook vaker verder weg op vakantie)

3)      De vakantie moet een uidaging zijn. Mensen willen ervaring opdoen. Zo doen sommige mensen vrijwilligerswerk (hierover meer in de paragraaf duurzaamheid), andere mensen gaan bijvoorbeeld bergbeklimmen in Zwitserland.

4)      Digitalisering (trends: online inchecken, reserveren, boeken, bestellen.)

5)      Groepsreizen speciaal voor een doelgroep. Er zijn steeds meer groepsreizen die gericht zijn op groepen als: Christenen, alleenstaande ouders, singles en gehandicapten.

Dit zijn de belangrijkste 5 omdat dit de ontwikkelingen zijn waar de meeste mensen mee te maken hebben. Ook brengen deze ontwikkelingen op dit moment de meeste veranderingen in het gedrag van de toerist. Natuurlijk zijn de andere trends en ontwikkelingen ,zoals beschreven in hoofdstuk 3 ook belangrijk. De reden waarom deze 5 gekozen zijn is het aantal betrokken toeristen. Een ontwikkeling als duurzaam toerisme is op dit moment bij veel mensen onbekend. Digitalisering daarentegen is iets waar bijna iedere toerist mee te maken heeft, zoals bij het boeken van de vakanties. Duurzame reizen worden ook nog lang niet door elke touroperator (e.d.) aangeboden, terwijl die bedrijven wel allemaal een site hebben.

Duurzaamheid: een verkooptruc, egoproduct of  wereldverbetering?

De term duurzaamheid word tegenwoordig door velen gebruik en duikt de laatste jaren op steeds meer plaatsen op. Wanneer de consument dit woord ziet staan word het koopgedrag gestimuleerd en word er zelfs sneller en makkelijker gekocht. De consument vind het niet erg om meer geld neer te leggen wanneer een product duurzaam is. Een opmerkelijk verschijnsel is echter dat veel consumenten helemaal niet weten wat deze term inhoud. De bedrijven en organisaties zijn hiervan op de hoogte en gebruiken de term duurzaamheid dan ook vaak als verkooptruc. Dit woordje, wat meer omzet kan betekenen, word onterecht bij de naam van het product gevoegd. Met deze actie worden niet alleen de bedrijven en ondernemers rijker, maar ook de consument omdat zij een goed gevoel overhouden aan deze aankoop. Maar is het terecht, dat de consument een goed gevoel overhoud na deze aankoop?

Na het onderzoeken van verschillende campagnes is het gebleken dat dit gevoel helaas niet altijd terecht is. Veel bedrijven gebruiken tegenwoordig de term duurzaamheid als reclamestunt maar er is dan weinig duurzaams terug te vinden in het product of de bedrijfsvoering. De consument staat hier niet bij stil of nog erger wil hier niet bij stil staan. Het is natuurlijk leuk om na je vakantie aan vrienden en familie te kunnen vertellen dat de reis en het verblijf geweldig was en dat je ook nog is hebt bij kunnen dragen aan een beter milieu. In dit geval vallen dus niet alleen vrijwilligersreizen onder ‘egovakanties’ maar soms ook ‘duurzame’ vakanties in het algemeen. Dit uiteraard alleen wanneer de reis of organisatie niks met duurzaamheid doet maar dit alleen inzet als marketingtool.

Bestaat er dan geen duurzaam toerisme? Nee eigenlijk niet, het is verkeerd om toerisme deze benaming te geven simpelweg omdat toerisme nooit duurzaam zal worden. Men kan beter spreken over duurzame toeristische ontwikkeling. Gelukkig zijn er in de toeristische branche genoeg Tour Operators die wel degelijk hun bedrijfsvoering hebben aangepast en maatschappelijk verantwoord zijn gaan ondernemen. Andere stakeholders zoals vervoersmaatschappijen zijn ook wel degelijk op hun manier met duurzaamheid bezig. Dan is het alleen nog de keus van de consument, kiest men voor een goedkope reis of voor een reis die zoveel mogelijk verbetering brengt voor de natuurlijke omgeving en de lokale bevolking?

We zijn de laatste jaren steeds meer gaan reizen omdat onder andere steeds meer mensen deze mogelijkheid hebben gekregen. Het is één van de favoriete bezigheden van de bevolking. Het word nu tijd dat het doordringt bij iedereen dat als we dit willen blijven doen we iets moeten veranderen aan onze manier van reizen. We zullen zuiniger moeten zijn op onze planeet zodat we in de toekomst ook nog van alle prachtige gebieden kunnen genieten. Veel mensen vergeten dat een groot deel van medicijnen bijv. stoffen die nodig zijn voor de behandeling van kanker uit het regenwoud komen. We brengen niet alleen de natuurlijke omgeving van de planeet in gevaar maar ook onze eigen gezondheid. Het word tijd dat alle bedrijven de consequenties willen dragen voor hun daden, en hier tegenover willen zetten dat men duurzaamheid moet gaan toepassen in de bedrijfsvoering en de producten. De consument heeft nu nog de keus om hier niet voor te kiezen wat zou kunnen worden omgezet in verplichtte maatregelen. Maar laten we hopen dat tegen de tijd dat deze maatregel door de regeringen eindelijk  is zal worden ingevoerd, de consument allang zo wijs is geworden om vrijwillig voor duurzame producten te kiezen….

Beleving in de reisbranche

In de reisbranche gaat beleving een steeds grotere rol spelen. Reizen met een lage belevenisfactor is natuurlijk ook mogelijk, maar veel minder avontuurlijk en minder educatief. Daarom hebben bijna alle reizen tegenwoordig veel aandacht voor de onderdelen amusement, educatie, esthetiek en escapisme. Een reis is niet meer zomaar vervoer, verblijf en vermaak, maar een kennismaking met andere culturen en complete escapisme van het dagelijkse leven. De enige vraag blijft of je wel echt kennis maakt met verschillende culturen of dat het een show is om de mensen zo’n typerend mogelijke indruk te geven van de bestemming. Er zijn bijvoorbeeld verschillende vakanties waar je kennis maakt met traditioneel geklede inwoners van een stam in Afrika. Deze inwoners zouden deze traditionele kleding normaal gesproken alleen aandoen tijdens een speciale gebeurtenis zoals een bruiloft of offeringsfeest. De toeristen willen iets bijzonders zien en meemaken, ze willen proeven van verschillende culturen, maar op deze manier wordt daar wellicht misbruik van gemaakt. Niet elke cultuur ziet er zo rooskleurig uit zoals toeristen dat graag zouden zien. Er valt over beleving van vakanties dus veel te speculeren, is het een echte kennismaking met de cultuur of is het een groot opgezette show voor de toeristen.

De aanbevelingen;

Dit hoofdstuk laat een aantal belangrijke aanbevelingen zien. Deze aanbevelingen zijn ontstaan aan de hand van de conclusies die eerder in dit document besproken zijn. Aanvullende informatie in de aanbevelingen is afkomstig uit ons onderzoek en praktische problemen waar wij zelf tegen aangelopen zijn.

1)      Uit de conclusie is gebleken dat het internet tegenwoordig heel belangrijk is. De mensen die een reis boeken willen hier online informatie over vinden en ook online boeken. Daarom is het belangrijk een duidelijke site met de juiste uitstraling te hebben. De tekst op de site moet duidelijk, kort en snel te lezen zijn. De tekst moet “meteen met de deur in huis vallen” zodat de bezoeker van de site meteen weet of hij op de juiste site is. Het kleuren gebruik moet passen bij de uitstraling van het bedrijf. Als het een site wordt voor luxe groepsreizen moet er bij voorkeur niet teveel gebruik worden gemaakt van geel en knipperende onderdelen. Door dit wel te doen zal de site een goedkope uitstraling krijgen.

Bij een site voor duurzame en memorabele groepsrondreizen naar Spanje moet er vooral op de volgende dingen gelet worden: de kleuren: er moet uit de kleuren/plaatjes blijken dat het om een site over Spanje gaat. Ook moet duidelijk zijn dat de reizen duurzaam zijn; dit kan bereikt worden door de logo’s van o.a. green key op de site te zetten. (als hier gebruik van wordt gemaakt) Dat de reizen memorabel zijn moet voornamelijk blijken uit een interessante tekst en bijpassende foto’s.
Om een professionele site te krijgen kan er iemand ingehuurd worden, de site wordt dan bijgehouden en ziet er vaak (niet altijd) professioneler uit dan wanneer iemand zonder kennis hiervan zelf de site maakt. Een site kan al binnen een week gemaakt worden en u betaald voor de periode van onderhoud. Ook kunt u bijhouden of u site succesvol is door het aantal bezoekers te meten. Het voordeel van iemand inhuren is dat u zelf meer tijd overhoudt voor het bedrijf.

2)      Onder toeristen is een steeds grotere bewustwording van duurzaamheid. Deze bewustwording komt enerzijds door de reisbranche die de toeristen bewust maakt, anderzijds ook door eigen interesse van de toerist. Bij het aanbieden van een duurzame en memorabele groepsrondreis in Spanje moet heel duidelijk zijn dat het echt om een duurzame reis gaat. Het is verstandig om bij de reisinformatie zaken als green key te bespreken en een uitleg te geven waarom dit beter is voor het milieu. Mensen zijn dan eerder bereid om een duurzame (soms ook duurdere) reis te boeken. Ook kunnen de duurzame excursies en andere zaken besproken worden om de mensen bewust te maken.

3)      Een andere trend die nu in trek is; speciale groepsreizen. Deze groepsreizen hebben een bepaalde doelgroep zoals ouderen, jongeren, singles of alleenstaande ouders. Door meerdere groepsrondreizen te organiseren kan er handig ingespeeld worden op bijvoorbeeld de vakanties. In de zomervakantie kan er een groepsrondreis georganiseerd worden voor alleenstaande ouders met kinderen, de kids hebben dan immers vakantie. Buiten het seizoen kan er een groepsrondreis georganiseerd worden voor ouderen; deze mensen willen de drukte vermijden en gaan dus na of voor de zomervakantie als de kinderen nog op school zitten. Single reizen kunnen het hele jaar door; deze mensen hebben vaan een fulltime baan en kunnen vakantiedagen opnemen. Hierdoor zijn zij in principe het hele jaar “beschikbaar”, deze groep heeft meestal ook geen kinderen en is dus minder afhankelijk van de vakanties. Door verschillende groepsreizen te organiseren wordt een breder publiek aangesproken.

4)      Ook uitdaging wordt steeds belangrijker; mensen willen een uitdagende vakantie hebben die ze lang zullen herinneren. Om dit te bereiken kunnen er ook speciale excursies opgenomen worden in het programma zoals een dagje mountainbiken in Spanje. Natuurlijk zijn deze excursies niet voor iedereen geschikt. De doelgroep 55+ heeft waarschijnlijk meer behoefte aan een iets minder spectaculaire excursie. Bepaalde excursies zijn ook seizoensgebonden: toeristen zullen niet willen mountainbiken in de brandende zon f in de kou. In samenwerking met de lokale bevolking zijn dit soort excursies haalbaar; zoals samenwerking met een lokaal bedrijf dat mountainbikes verhuurd.

De nieuwe reisorganisatie die wij ontwikkeld hebben is VSE reizen. Deze is te vinden op de website:

www.vse.jouwweb.nl

Hoofdstuk 7

Analyse werkdocument

Mensen worden steeds zelfstandiger maar kiezen ondanks dat nog steeds veel voor georganiseerde reizen. Door de babyboom van jaren geleden is er een grote doelgroep aan 50plussers die een rondreis willen maken.

Veel mensen kiezen voor duurzaamheid, men wil toch iets bijdragen aan de schade die zij veroorzaken door hun reis. Maar een groot deel van de consument weet niet precies wat duurzaamheid inhoud en hoe zij hieraan kunnen bijdragen.

Memorabele ervaring; reizigers worden ondergedompeld in de cultuur in het desbetreffende land. Deze ervaringen kunnen een verrijking voor de reizigers zijn.

Individualisering is een begrip dat de laatste tijd steeds meer voorkomt, ook in het toerisme. Op de markt voor duurzame en memorabele groepsrondreizen voor Nederlandse reizigers is dit ook te merken.

Kansen liggen ook bij de groep actieve ouderen, deze groep groeit en heeft veel te besteden.

We willen ons vooral richten op de groep tussen de 35 en 60 jaar. Ook vooral op de mensen die geïnteresseerd zijn in de Spaanse of een andere cultuur. In deze groep zitten geen kinderen en de ouderen zijn nog goed ter been. Als de groep ouder zou zijn (boven de 60 jaar) dan moet er rekening gehouden worden met eventuele handicappen. Dit is slecht te combineren met de kleine hotelletjes waar de groep zal verblijven.

Segmentatiecriteria voor de vraagzijde die gebruikt kunnen worden zijn; leeftijd, bestemmingskeus, themakeus en reisgezelschap. Deze criteria worden hieronder uitgewerkt voor onze reis;
- Leeftijd: 35-60 jaar. Deze groep heeft meer geld over voor een duurzame reis.
- Bestemmingskeus: Andalusië.
- Themakeus: Cultuur en duurzaamheid.
- Reisgezelschap: Een gemengde groep van maximaal 19 personen.
Wij hebben expres niet verder gesegmenteerd om deze reis mogelijk te maken voor bijna iedereen. Voor de duurzaamheid willen wij meer mensen bewust maken, niet alleen één bepaalde groep. Onze reis is ook geschikt voor meerdere doelgroepen qua inhoud.

Segmentatiecriteria die gebruikt zijn voor onderzoek van de aanbodzijde; naamsbekendheid, google ranking, eigen ervaring, voorbeelden hoorcolleges en werkcolleges.

Hoofdstuk 8

Beschrijving van de Spaanse cultuur aan de hand van Hofstede

Spaanse cultuur

Machtsafstand (gemiddeld)

De machtsafstand in Spanje is een gemiddelde omgang tussen invloedrijke mensen, en inwoners die relatief weinig inbreng hebben. Spanje is een democratisch land, dus inwoners, ondergeschikten hebben bij elkaar veel invloed op de regering. Voor reisorganisaties is het van belang dat de mening van de vakantiegangers en ook ondergeschikten duidelijk naar voren komt.

Individualisme/Collectivisme (gemiddeld)

Spanjaarden zijn iets meer individueel ingesteld als collectief. Spaanse families houden familiebedrijven vaak voor tientallen jaar in tact en de overheid is geneigd om veel instanties particulier te houden. Spanjaarden reizen graag met familie en vrienden, maar ook worden er veel individuele reizen gemaakt

Masculiniteit/Feminiteit (feminiteit)

Spanjaarden zijn echte levensgenieters, lekker uitgebreid eten, de tijd nemen voor activiteiten die ze graag doen, maar op zijn tijd ook presteren waar nodig is. Voor reisorganisaties is het daarom belangrijk om in te spelen op de bourgondische Spaanse cultuur. Ontspannende vakanties met veel rust en wellness zijn erg in trek bij de Spanjaarden

Onzekerheidsvermijding (hoog)

De Spanjaarden willen veel zekerheid, plotselinge veranderingen zijn moeilijk om mee om te gaan. Veel tradities in Spanje blijven daarom ook honderden jaren bestaan, zoals de traditionele stierengevechten. Ook al komt de uitdrukking mañana, mañana (het komt ‘’morgen’’ wel) uit Spanje, het is toch verstandig voor reisorganisaties om duidelijke plannen en een duidelijk agenda weer te geven, geen verassingen.

Iraanse cultuur

Machtsafstand (hoog)
de machtsafstand is in Iran erg hoog, ondergeschikten in Iran vinden het ook niet erg als een persoon of bestuur de baas in het land is. Ook binnen een groep of gezin is de machtafstand vaak erg hoog, er bestaat een soort van rangorde binnen de groepen. Voor reisorganisaties zullen niet heel veel rekening met deze machtsafstand kunnen houden.

Individualisme/Collectivisme (Collectivisme)
individualisme is erg laag in Iran, inwoners hebben sneller de neiging om in groepen te opereren en minder zelfstandigheid. Ook erg veel instanties zijn onderdeel van de overheid. Ook zorgen de inwoners veel voor elkaar, een bejaarde man of vrouw gaat bijvoorbeeld niet naar een bejaardentehuis, maar wordt verzorgt door familie en vrienden. Iraniërs komen erg veel voor elkaar op en steunen elkaar waar dat nodig is.  Voor reisorganisaties is het van belang om de nadruk meer te leggen op groepsvakanties dan individuele reizen.

Masculiniteit/Feminiteit (Masculiniteit)
in een gemiddeld Iraans gezin zorgt de vrouw voor de kinderen en doet het huishouden. De man daarentegen zorgt dat er geld verdient word en zal geen emoties tonen. De man is ook duidelijk de baas in het gezin en in veel families hebben vrouwen geen inbreng in de gang van zaken. Voor reisorganisaties is het moeilijk om op dit feit in te spelen, het is belangrijk dat de organisatie op een eerlijke manier met mensen omgaat en niet mannen bevoordeeld.

Onzekerheidsvermijding (hoog)
De meeste Iraniërs willen weten waar ze aan toe zijn en houden niet van onzekere situaties. De iraniers zijn vanaf hun geboorte gewend om in een groep te wonen en leven waar er duidelijke regels zijn. Elke groep bevat ook een soort van rangorde, en taken die je opgelegd krijgt, behoor je ook uit te voeren. De omgang binnen groepen is van de ene kant dus erg zorgzaam en van de andere kant ook erg streng.

Iraanse cultuur

Machtsafstand (hoog)
de machtsafstand is in Iran erg hoog, ondergeschikten in Iran vinden het ook niet erg als een persoon of bestuur de baas in het land is. Ook binnen een groep of gezin is de machtafstand vaak erg hoog, er bestaat een soort van rangorde binnen de groepen. Voor reisorganisaties zullen niet heel veel rekening met deze machtsafstand kunnen houden.

Individualisme/Collectivisme (Collectivisme)
individualisme is erg laag in Iran, inwoners hebben sneller de neiging om in groepen te opereren en minder zelfstandigheid. Ook erg veel instanties zijn onderdeel van de overheid. Ook zorgen de inwoners veel voor elkaar, een bejaarde man of vrouw gaat bijvoorbeeld niet naar een bejaardentehuis, maar wordt verzorgt door familie en vrienden. Iraniërs komen erg veel voor elkaar op en steunen elkaar waar dat nodig is.  Voor reisorganisaties is het van belang om de nadruk meer te leggen op groepsvakanties dan individuele reizen.

Masculiniteit/Feminiteit (Masculiniteit)
in een gemiddeld Iraans gezin zorgt de vrouw voor de kinderen en doet het huishouden. De man daarentegen zorgt dat er geld verdient word en zal geen emoties tonen. De man is ook duidelijk de baas in het gezin en in veel families hebben vrouwen geen inbreng in de gang van zaken. Voor reisorganisaties is het moeilijk om op dit feit in te spelen, het is belangrijk dat de organisatie op een eerlijke manier met mensen omgaat en niet mannen bevoordeeld.

Onzekerheidsvermijding (hoog)
De meeste Iraniërs willen weten waar ze aan toe zijn en houden niet van onzekere situaties. De iraniers zijn vanaf hun geboorte gewend om in een groep te wonen en leven waar er duidelijke regels zijn. Elke groep bevat ook een soort van rangorde, en taken die je opgelegd krijgt, behoor je ook uit te voeren. De omgang binnen groepen is van de ene kant dus erg zorgzaam en van de andere kant ook erg streng.

Hoofdstuk 9

Prijsberekening groepsrondreis voor Nederlandse vakantiegangers in Andalusië.

Vliegtickets €256,70     + Green seats €10,00. Huur bus: €3900 inclusief buschauffeur maximaal 19 mensen voor complete reis. (opgevraagd)

Malaga:

Overnachting Room Mate Hotel Lola totaal                        €130,-

Dag 2:

Picasso museum:                                                                           €8

Rondleiding Malaga                                                                      €10

Sevilla

2 nachten hotel amadeus:                                                         €140

Dag 4:
Real Alcazar:                                                                                    €7,50
Kathedraal en Giralda                                                                  €7,50
Torre del Oro                                                                                   €1,-
Los Gallos tablao flamenco                                                        €30
Dag 5:
Museo de Bellas Artes                                                                gratis voor inwoners eu
Gids 1 dag                                                                                         €20
Casa de Pilatos                                                                                €3,-

Cordoba

Verblijf hotel:                                                                                  €142,56

Excursie olijfgaardboerderij + diner/bbq :                          €25

 Granada

Overnachtingen totaal                                                                €72,-
Dag 8
Lunch Casa Torcuato                                                                    €18,-
Diner Aben Humeya                                                                     €35,-
Dag 9
Alhambra                                                                                          €18,-
Diner Ruta del Azafran                                                                €32,-
Workshop flamenco Escuela Moltaban                                €30,-
Dag 10
workshop tapas + diner Ocana el sota                                  €30,-

Totaal:                                                                                       €1431,52

Totaal prijs consument (met winst)                                     €1795,00

Een groepsrondreis voor Iraniërs in Spanje

Vliegtickets €356,70     + Green seats €10,00

Huur bus: €3900 inclusief buschauffeur maximaal 19 mensen voor complete reis. (opgevraagd)

Malaga:

Verblijf Room Mate Hotel Lola totaal:                                   €195,-

Dag 2:

Picasso museum:                                                                           €8,-

Ronleiding Malaga                                                                         €10,-

Dag 3:

diner in Restaurant El Jardin                                                      €30,-

Sevilla

2 nachten hotel Amadeus                                                          €140
Dag 4:
Real Alcazar                                                                                      €7,50
Torre del oro                                                                                   €1,-
Giralda                                                                                                               €7,50
Dag 5:
Lokale gids                                                                                        €20

Cordoba:

Verblijf hotel                                                                                   €124,-

Excursie olijfgaardboerderij + diner/bbq :                          €25

Bezoek Mezquita                                                                          €5,-

Rondleiding Mezquita                                                                 €7,50

Rondleiding door de stad:                                                          €10,-

Cordoba:

2 nachten hotel Eurostar Maimonides:                               €85,00

Dag 6: Excursie olijfgaard +diner/bbq                                  €25,00

Dag 7 Bezoek+ rondleiding                                                     €12,50

           Rondleiding stad                                                            €10,00

Granada
Overnachting €24,- p. nacht, 3 nachten = €72,- totaal
Dag 8
Lunch Casa Torcuato                                                                    €18,-
Diner Aben Humeya                                                                     €35,-
dag 9
Alhambra                                                                                          €18,-
Diner Ruta del Azafran                                                                €32,-
Workshop flamenco Escuela Moltaban                                €30,-
dag 10
workshop tapas + diner Ocana el sota                                  €30,-

Totaal exclusief vliegreis:                                                      €1010,76

Totaal consument exclusief vliegreis                                  €1175

Totaal consument inclusief vliegreis:                                  €1531,70

Bronnen:

Websites:

www.snp.nl/thema_reizen

www.efteling.com/

www.groepsreizen.nl/

www.groepsreizen.com/

www.djoser.nl/brochures/djoser_opmaat/

www.allfornature.nl/

www.duurzaamreizen.org/reisorganisaties.html

www.duurzaam-ondernemen.nl/detail_press.phtml?act_id=9024

www.profnews.nl/923544/vijf-trends-vallen-op-in-reisbranche

www.profnews.nl/923544/vijf-trends-vallen-op-in-reisbranche

www.fairtourism.nl/index.php?pagimenu_id=19&pagimenu_Sid=2

www.fairtourism.nl/index.php?pagimenu_id=20&pagimenu_Sid=2

www.fairtourism.nl/index.php?pagimenu_id=21&pagimenu_Sid=2

www.fairtourism.nl/index.php?pagimenu_id=23&pagimenu_Sid=2

www.fairtourism.nl/index.php?pagimenu_id=22&pagimenu_Sid=2

www.cafesalento.nl/nieuws/de-kncu-in-tanzania.html

www.ecocampus.wikidot.com/geschiedenis-van-duurzame-ontwikkeling www.bio.uu.nl/wetenschapswinkel/content/rapporten/samenvattingen/sam-toerisme.html

www.wetenschap.infonu.nl/techniek/43643-duurzame-energie-uit-de-zon-in-spanje.html

www.holanda.es/nl/zakendoen-in-spanje/over-spanje/regio-specifieke-informatie/andalusi%C3%AB

www.puurwinkelen.nl/zoek_een_webshop/eten_en_drinken/spaanse_winkel.html

www.baobab.nl/packageroute.asp?packagecode=1159

Boeken en ander materiaal:

Trendrapport 2009/2010

De film Planet Earth

De film An Inconvienient Truth

Plan van aanpak